Güneş enerjisi tarlası kurmak aslında bir enerji mahsulü alanı oluşturmaktır. Ayrıca güneş enerjisi çiftliği veya güneş paneli çiftliği olarak da bilinir. Çok sayıda ismi olmasına rağmen, hepsi aynı anlama gelmektedir. Ürün yetiştirmeye ve toplamaya odaklanan normal bir çiftliğin aksine, güneş enerjisi tarlası büyütmeye ve güneş panellerinden güç üretmeye odaklanır. Bir güneş enerjisi tarlasına yapılan ilk yatırım yüksek olsa da, güneş enerjisinin faydalarından biri de zamanla kendini amorti etmesidir. İlk yatırım yapıldıktan sonra, tarlanın sürdürülmesiyle ilgili genel olarak birkaç maliyet vardır. Bu yazıda sizler için güneş enerjisi tarlası nasıl kurulur, nelere dikkat edilir, onları ele aldık.
Güneş enerjisi tarlası nasıl kurulur? Dikkat edilmesi gerekenler:
Güneş enerjisi tesisi için evrak ve başvuru işlemlerine başlamadan önce fizibilite çalışmaları yapılmalıdır.
Uygun bölge seçimi:
Güneş ışığının uzunluğu ve devlet teşvikleri açısından doğru il ve ilçeyi seçmek çok önemlidir. GES(Güneş Enerji Santrali) destek bölgeleri, KKYDP (Kırsal Kalkınma Yatırımları Destekleme Programı) kapsamında her yıl Ağustos ve Eylül aylarında açıklanmaktadır. KKYDP listesinde yer alan illerde yapılan GES yatırımları hibe ve kredi desteğine uygundur. Karada elektrik üretmek için güneş enerjisi kullanmak istiyorsanız, arazinin belli kriterlere sahip olması gerekir.
Arazi seçimi:
Güneş enerjisi santrali için arazi seçerken göz önünde bulundurulması gereken en önemli faktör, tarımsal üretime uygun olmamasıdır. Bunun yerine tarımsal verimlilik açısından verimsiz olan bölgelere öncelik verilmelidir.
- Arazi güneşlenmek için çok fazla potansiyel sunmalıdır.
- Arazi güneye doğru yönlendirilmelidir.
- Elektrik trafo merkezi araziye yakın olmalıdır.
Trafo merkezinin mesafesinin önemi:
Santral ile dağıtım şirketinin trafo merkezi arasındaki mesafe, bir GES’i kurmak kadar önemlidir. Güneş enerjisi tarlası kurulacak arazı ile trafo merkezi arasındaki mesafe arttıkça kurulum maliyeti artar. Ayrıca dağıtım firmaları genelde maksimum 20 kilometrelik bir mesafeyi onaylıyor. Uzak bölgelerden gelen dosyaları kabul etmeme ihtimalleri yüksek.
Güneş Paneli Seçimi:
Üretim gücü bölgenin potansiyel gücü ile ilgilidir ve güneş paneli seçimi üretim maliyetlerini düşürür. Ayrıca bölgenin iklimine uygun güneş panellerinin seçilmesi bakım onarım maliyetlerini en aza indirmektedir.
Güneş panellerinin hareketli parçaları yoktur, bu nedenle neredeyse çok az aşınma ve yıpranma olacaktır. Bununla birlikte, panellerin garantileri genel olarak 20 ila 25 yıl arasında değişmektedir. Güneş panellerinin yılda birkaç kez temizlenmesi gerekirken, inverter ve güneş paneli kablolarının her beş ila on yılda bir rutin bakıma ihtiyacı vardır.
Güneş Paneli Satın Alımı ve Kurulumu:
Güneş paneli satın alırken dikkat edilmesi gereken en önemli faktör panelin ürettiği enerjinin kullanım amacıdır. Akılda tutulması gereken ikinci unsur, ihtiyaç duyulan enerjiyi watt cinsinden eksiksiz ve doğru bir şekilde hesaplamaktır. Güneş panelleri piyasada çeşitli firmalar tarafından satılmaktadır. Bu seçeneklere direkt solar enerji firmalarından ulaşılabileceği gibi gittigidiyor gibi pazaryeri firmalarından da tehmin edilebilir.
Ancak aradığınız firma seçerken adrese isteğinize göre gelip satış öncesi güneş paneli kurulumu için kullanılacak alanın fizibilite çalışmasını yapmaları ideal bir hizmet olacaktır. Sonuç olarak, ihtiyaçlarınıza en uygun paneli seçmek için profesyonel yardım alabilirsiniz. Aynı şekilde kurulum hizmetini de güneş paneli satın aldığınız firmanızdan destek alabilirsiniz.
Güneş enerjisi tarlası devlet destekleri, hibe kredileri nelerdir?
KOSGEB ve Tarım ve Orman Bakanlığı, güneş enerjisi santrallerinin kurulumu için hibe ve kredi sağlamaktadır. KOSGEB bünyesinde aşağıdaki hibeler verilmektedir:1
- Ön araştırma için 2.000 Türk Lirasına kadar,
- Kapsamlı bir araştırma için 20.000 TL‘ye kadar,
- Verimliliği artıran proje yardımı için 20.000 TL‘ye kadar,
- Enerji yöneticileri eğitimi için 2.000 TL‘ye kadar hibe alınabilir.
Öte yandan, 1 Ocak 2021 ile 31 Aralık 2025 tarihleri arasında Tarım ve Orman Bakanlığı, kırsal kalkınma teşvikleri kapsamında güneş enerjisi tesislerine %50’ye varan hibe desteği sağlanacağı haberlere yansımıştır. 1
Güneş enerjisi tarlasından ne kadar kazanç sağlanır?
Konut elektrik fiyatları, yıllık değişen artışlarla yükseliyor. Dört kişilik bir ailenin yıllık elektrik harcaması yaklaşık 4.000-4.500 TL olarak hesaplanmaktadır.2 Güneş paneli sistemi ile bu masraftan kurtulabilirsiniz. Güç maliyetleri zamanla arttığında, kâr marjları da onlarla birlikte yükselir.2
Güneş enerjisi santralinin yatırım getirisi ve maliyeti nedir?
Maliyetler:
- 1 MW(MegaWatt) çıkış kapasiteli bir güneş enerjisi tarlası kurmak için ortalama büyüklükte 200 W üretim kapasiteli yaklaşık 5.000 güneş paneli gereklidir. 100 W üretim kapasiteli 10.000 güneş paneli veya 400 W üretim kapasiteli 2.500 adet güneş paneli de bu üretim için kullanılabilir.3
- 100 Watt enerji üretimi yapan güneş paneli ortalama fiyatı 1.000 TL olarak alındığında, toplam güneş paneli satın alma bedeli minimum 10.000.000 TL olacaktır.
- Daha farklı ölçekte bir örneğe bakarsak, 1 MW enerji sağlamak için 20 bin dönümlük bir arazi gerekecektir.4
- Toplamda Güneş Enerjisi kurulum maliyeti (paneller, inverter, trafo, kablo, proje, konstrüksiyon) 2022 yılında 1 MW enerji santral maliyeti 580.000-650.000 Dolar arasında değişmektedir, aynı toplam maliyet 100 KW(KiloWatt) için 65.000 dolar civarındadır.5
Getiri:
- Sonuç olarak; 2022 verilerine göre 100 Kw santral yıl bazında üretim kapasitesi Türkiye ortalaması olarak 125.000 kw/h olarak hesaplanmıştır.
- 125.000 * 1.83 = 228.750 TL, 100 kW’lık bir santralin yıllık getirisidir. (Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’na tarifesi fiyatlarına göre). Buna göre 1MW bir GES yaklaşık olarak 2,287,500 TL kazandırır.
- Genel yatırım dolar cinsinden hesaplanırsa; 14,7 USD döviz kuru güncel veril olarak hesaplarsak yıllık 15.560 USD kazanırsınız. 5
O halde, 1MW güneş enerjisi santrali – 155.600 USD getirecekse yatırımınız 4 yıl civarı bir sürede kendini amorti edecek ve kara geçecektir.
2022 yılı güneş enerjisi yatırımlarına destek:
AA haberine göre Erdoğan, rüzgar ve güneş enerjisi yatırımlarına yönelik KDV istisnası ve gümrük vergisi muafiyeti gibi mevcut teşviklerin kapsamını genişleterek, güneş ve rüzgar enerjisinden elektrik üreten lisanssız faaliyetlere dördüncü bölgeden faydalanacak yatırımların önünü açtıklarını belirtti. Güneş ve rüzgar enerjisi yatırımcıları altı yıl süreyle KDV muafiyeti ve %30 vergi indirimi ile gümrük vergisi ve sigorta primi işveren hissesi yardımı alacak. 5
Özetle, bu yazıda güneş enerjisi tarlası nasıl kurulur, nelere dikkat edilir konuları şöyle sıralanabilir;
- Bütün yıl güneş alan ve GES’e izinli uygun bir bölge seçin. Bu bölgeleri Rüzgar ve Güneş enerjileri başvurularından bulabilirsiniz
- Bu bölgede uygun arazi arayın
- Bu arazinin en yakın trafo merkezini olan mesafesini belirleyin
- Güneş panellerini satın alın ve onların kurulumunu yapın/yaptırın
- Anlaşmalarınızı yapıp ürettiğiniz elektriği satmaya başlayın
Türkiye’de Yenilenebilir Enerji
Kaynaklar:
1 https://diysolarshack.com/how-much-money-1-acre-solar-panels-make-income
2 https://www.tarimorman.gov.tr/TRGM/Belgeler
3 https://www.cumhuriyet.com.tr/turkiye/elektrik-muhendisleri-odasi-4-kisilik-bir-ailenin-faturasi-yuzde-73luk-artisla-364-liraya-cikacak-1897071
4 https://www.encazip.com/gunes-tarlasi
5 https://www.solarenerjin.com/2022-100-kw-gunes-enerjisi-kurulum-maliyeti/
6 https://www.aa.com.tr/tr/cevre/tesvikler-gunes-ve-ruzgar-enerjisi-yatirimlarinin-artmasini-saglayacak/2505000